Als je iemand bent verloren, zou je die persoon dan weer in je leven willen hebben via een chatbot-versie? Een mooie vraag om over na te denken in deze Week van de Palliatieve Zorg.
De vraag is de rode draad in het boek ‘Duizend stukjes overal’ van Mariska Overman. Ze schreef het voor 9-12-jarigen, maar het is evengoed een waardevol boek voor volwassenen.
Het boek gaat over de 12-jarige Mijs. Ze zit net op de middelbare school. Ruim een jaar geleden overleed haar broer Joes. Sindsdien loopt alles in het honderd in haar leven. Ze voelt zich vaak boos, ‘alsof er een bolbliksem in haar lijf rondraast’. Op school gaat iedereen haar daarom uit de weg.
Haar ouders sturen Mijs naar een therapeut, die met het idee van een rouwbot komt, zodat ze met haar broer kan praten. Hoewel ze er in eerste instantie niets van wil weten, is Mijs toch ook nieuwsgierig, en begint ze met de computerversie van Joes te praten: Joes.AIremember heet die officieel, maar ‘nechte Joes’ in de taal van Mijs (een samenstelling van nep en echt).
De omgang met de computer-Joes roept vragen bij Mijs op: wie heeft de computer-Joes gevoed? Hoe leert hij bij? Waarom hebben mijn ouders geen computer-Joes? En de belangrijkste: gaat zo’n computer-Joes mij werkelijk helpen om te leren omgaan met het verlies van mijn broer? Dank zij ontmoetingen met Bowie, de beste vriend van Joes, vindt ze het antwoord op die laatste vraag.
Voor de Week van de Palliatieve Zorg is het interessant om stil te staan bij de effecten van AI op de inhoud van de zorg. Kunnen we de nazorg inderdaad overlaten aan chatbots? Gaan we patiënten vragen of hun digitale nalatenschap mag worden gebruikt om een rouwbot voor de nabestaanden te maken? En van een heel andere orde: moeten we zorgverleners nog wel proberen aan te leren hoe zij levenseindegesprekken kunnen voeren? Patiënten kunnen toch met ChatGPT praten? Zijn zij bij AI niet beter af dan bij een gemiddelde zorgprofessional?
Fijne Week van de Palliatieve Zorg!